Teckels net zo gevaarlijk als Pitbulls. Wie bijt er nu vaak?
Een test voor eigenaren van agressieve (vecht)honden. Naar aanleiding van een bitincident waarbij een jong kind in het gezicht werd gebeten door een pitbull-achtige hond hebben de "vechthonden" het in de Nederlandse pers weer gedaan. Het verhaal van de Koninklijke Hondenbescherming waarin gevraagd wordt om een "houderschap onder voorwaarden" voor honden a la de American Staffordshire terrier wordt breed uitgemeten in de pers. Een voorstel wat overigens al begin 2015 door de Koninklijke Hondenbescherming is gedaan, met medio april van dit jaar ook het plan om een nationaal register van bijtincidenten op te zetten. Vooral dat laatste lijkt noodzakelijk, want elke "pitbull" haalt de voorpagina's, maar over de andere 500 rassen en rasloze honden hoor je zelden iets.
En dat is dan ook gelijk het probleem. Er is in Nederland, en in het buitenland, weinig zicht op welke honden nu echt "bijters" zijn en welke onterecht worden beschuldigd. De meest recente wat uitgebreidere gegevens lijken uit 2009 te stammen. De "pitbull" (geen eigenlijk hondenras, en daardoor ook zijn de gegevens vaak onduidelijk) komt daar nauwelijks op voor, ook omdat het hebben van een pitbullachtige in die tijd verboden was. Na 2008 mocht het "ras" weer, en ziet de Hondenbescherming wel een toename van het aantal bijtincidenten, maar een causaal verband is niet aangetoond.
Dit artikel is een premium-artikel,beschikbaar voor abonnee's van ons blad en website-abonnee's.
Wilt u toegang, kijk dan hier voor de mogelijkheden
Wie echt bang is om gebeten te worden moet, aldus het onderzoek uit 2009, de Weimaraner (Weimarse Staande Hond) en de Airdale-terrier mijden. Geen honden waarbij mensen direct aan bijtincidenten denken. De bull-terrier, Leonberger en Rottweiler nemen de derde tot en met de vijfde plaats in. Opvallend ook, de Jack Russel zorgt procentueel voor een heel groot deel, 10%, van de bijtincidenten. In de index scoort hij wat lager, omdat er gekeken is naar voorkomen van de hond vs. aantal incidenten. En de Jack Russel is tamelijk veel voorkomend. Golden retrievers en Labradors scoren ook redelijk hoog in de procentuele incidenten, net als de Maltezer en de Duitse Herder. Voor de goede orde, het betreft hier rashonden en look-a-likes, dus niet alleen de stamboomhonden. De -toen nog weinig voorkomende- Staffordshire terrier komt met een bijtindex van 3,5 wel relatief hoog, maar scoort lag op het aantal incidenten. Het onderzoek naar deze incidenten toonde overigens aan dat van de80 rassoorten die geclassificeerd werden als "bijter" er bij veruit de meeste soorten nauwelijks onderscheid was. Ze beten evenveel, of even weinig. Hieronder de totale tabel.
Rastype |
Bijtindex |
% hondenbezit |
% hondenbeten |
Weimarse staande hond |
6,1 |
0,1 |
0,7 |
Airedaile terriër |
5,2 |
0,2 |
0,9 |
Bull terriër |
4,0 |
0,2 |
0,8 |
Leonbergse hond |
3,9 |
0,2 |
0,6 |
Rottweiler |
3,6 |
1,0 |
3,5 |
American Staffordshire terriër |
3,5 |
0,2 |
0,7 |
Dalmatische hond |
3,4 |
0,4 |
1,3 |
Dobermann |
2,8 |
0,4 |
1,0 |
Border terriër |
2,6 |
0,3 |
0,8 |
Duitse herdershond |
2,0 |
2,4 |
4,8 |
Belgische herdershond |
2,0 |
2,5 |
5,0 |
Bouvier |
1,8 |
1,0 |
1,8 |
Jack Russell terriër |
1,4 |
7,2 |
10,4 |
Golden retriever |
0,6 |
4,8 |
2,9 |
Labrador retriever |
0,5 |
6,3 |
2,9 |
Maltezer |
0,5 |
3,8 |
1,7 |
Franse buldog |
0,4 |
0,7 |
0,3 |
Boxer |
0,4 |
1,0 |
0,4 |
Schotse herdershond |
0,3 |
1,1 |
0,4 |
Dwergschnauzer |
0,3 |
0,7 |
0,2 |
Cavalier king Charles spaniel |
0,2 |
1,6 |
0,3 |
Shetland sheepdog |
0,2 |
0,5 |
0,1 |
Witte herdershond |
0,1 |
0,4 |
0,0 |
Siberische husky |
0,0 |
0,5 |
0,0 |
Dat dit onderzoek niet alles zegt blijkt wel uit een (Amerikaans) onderzoek, dat de Teckel (Dashond) als grootste bijter plaatst. 20% van de dashonden in Pennsylvanie (er zijn 6000 eigenaren ondervraagd) bleek naar enkels gebeten te hebben. Andere, vaak semiwetenschappelijke lijstjes, tonen dan wel weer aan dat de Staffordshire vaak bijt. Kortom, een bijtincidentenindex met daarop alle incidenten zou prettig zijn.
Dan nog blijft de vraag of deze representatief is. Het is onmiskenbaar dat een beet van een (boze) grote hond meer schade oplevert dan van een kleine, en dus het lachtoffer eerder het ziekenhuis, de huisarts of zelfs de politie bezoekt. Een Chihuahua of Lhasa Apso brengt nu eenmaal minder schade toe. Bijt deze daarom minder? Uit hetzelfde onderzoek in Pennsylvania bleek dat het juist de kleine hondjes zijn die vaak bijten en proberen aan te vallen. Maar ja, wie doet aangifte als hij in zijn pink gebeten is door een hond die in de handtas van de eigenaar zit?
Jaarlijks zijn er in Nederland rond de 150.000 bijtincidenten, met 12.000 behandelingen in het ziekenhuis. Ter vergelijking, 68.000 mensen komen in het ziekenhuis terecht na een fietsongeval, 140.000 kinderen door een ongelukje thuis, en 112.000 mensen lopen letsel op door Doe Het Zelven. Desondanks zijn het er 12.000 te veel.
Opvallend is wel dat de meeste bijtincidenten thuis gebeuren (65%), en het slachtoffer gemiddeld 5 jaar oud is. Kortom, het zijn meestal jonge kinderen die gebeten worden. In 86% van de gevallen is het incident de schuld van het kind, doordat de hond op een of andere manier "uitgedaagd"werd. Dat is dus eigenlijk noch de schuld van de hond, noch van het kind, maar van de ouders. Kleine kinderen en honden gaan prima samen, maar nooit zonder toezicht. En zelfs met toezicht, de vele "schattige" foto's van kindertjes op honden, spelend (!) met honden of staart- en oren trekkend op internet spreken voor zichzelf. De foto bij dit artikel geeft als tags "love, snuggle" terwijl de houding van de hond overduidelijk angst laat zien, en een bijtincident hier om een hoekje gluurt (foto Pixabay). Onverantwoorde ouders, en uiteindelijk is Canis Domesticus de gebeten hond.
Of het "houderschap onder voorwaarden" dus echt het aantal bijtincidenten zal terugdringen is zeer de vraag. Het aanvullende pleidooi om elke hondeneigenaar verplicht op cursus te sturen, inmiddels door o.a. Martin Gaus geopperd, lijkt daarop meer kans te geven. Wellicht zelfs ook met een verplichte cursus voor ouders van jonge kinderen die een hond hebben of willen. Ook de invoering van bijtprotocollen kunnen wellicht helpen, maar alleen indien er landelijke registratie komt. Tot die tijd blijft het giswerk.
Hondenbescherming over houderschap