Antioxidanten: waarom grote honden eerder doodgaan
Een olifant leeft langer dan een muis, een mensaap langer dan een konijn. Bijna overal in de dierenwereld geldt dat grote dieren langer leven dan kleine dieren. Met één uitzondering, grote honden worden gemiddeld veel minder oud als kleine honden. Een chihuahua haalt meestal rustig de 15 jaar, mits niet doorgefokt, een Duitse Dog van 8 jaar is beslist hoogbejaard.
Een team van studenten in New Orleans (USA) is gaan uitzoeken waarom dit komt, en vond als boosdoener: vrije radicalen. Vrije radicalen. De verbranding van voedingsstoffen in lichaamscellen is een afbraakproces van voedingsstoffen, waarbij zuurstof nodig is en energie (warmte) ontstaat. Er is sprake van gewenste oxidatie. Het roesten van een spijker is ongewenste oxidatie. Het is belangrijk dat ongewenste oxidatieprocessen zoveel mogelijk vermeden worden. Ongewenste oxidatie van bijvoorbeeld vetzuren in het lichaam zorgt niet alleen voor afbraak van de vetzuren, maar laat ook vrije radicalen ontstaan. Vrije radicalen zijn zeer kleine, reactieve atomen in ons lichaam. Normaal gesproken bevat één atoom twee neutronen die aan elkaar gebonden zijn. Vrije radicalen zijn atomen die maar één neutron hebben. De vrij radicaal heeft dus nog een 'vrije' plaats, die zich zo snel mogelijk wil binden aan iets anders. Bij dat “zoeken” naar een vrij neutron zorgt de vrije radicaal voor veel beschadigingen aan celweefsels, en dus voor veroudering. Ook kanker, bepaalde soorten, zou (mede) hierdoor kunnen ontstaan. Overigens is er nog wel een felle wetenschappelijke discussie gaande over de rol van vrije radicalen bij veroudering.
Studenten Josh Winward en Alex Ionescu van de Colgate University in Hamilton, New York, onderzochten of dit ook bij honden het geval zou kunnen zijn, en of er dan verschillen waren tussen grote en kleine honden. Hiervoor vroegen ze dierenartsen om de resten van gecoupeerde oren, hubertusklauwen en staarten van puppy’s (couperen is toegestaan in de VS) en stukken van het oor van oude(re) honden die recent waren overleden. In totaal verzamelden ze 80 monsters van grote en kleine rassen. Samen met dierfysioloog Ana Jimenez, werden de cellen uit deze weefsels op kweek gezet en na een paar weken geanalyseerd.
Uit de microscopische analyse bleek dat het aantal aanwezige vrije radicalen in de cellen van volwassen honden en pups zo goed als gelijk was, de verhoudingen tussen geproduceerde energie en vrije radicalen lag in evenwicht. Maar bij pups lag die verhouding fors anders, dat evenwicht was ver te zoeken. In de cellen van pups van grote rassen waren er gewoon te veel “overtollige” vrije radicalen om door de normaal in de voeding en omgeving aanwezige antioxidanten, de “tegenstander” van vrije radicalen, te worden aangepakt. Dat komt waarschijnlijk doordat puppy’s van grote rassen een snellere stofwisseling hebben, sneller groeien en meer energie nodig hebben dan pups kleinere rassen, zegt Winward. Celschade, zelfs op deze jonge leeftijd, kan langdurige effecten op de gezondheid hebben.
De resultaten zijn nog heel voorlopig, en er zijn andere ideeën over de manier waarop honden ouder worden. Maar als de bevindingen kloppen, is het misschien mogelijk om het leven van grote honden te verlengen door pups al op jonge leeftijd extra antioxidanten te geven. Deze antioxidanten kunnen het lichaam helpen zich te ontdoen van de extra vrije radicalen die jonge honden dus hebben 'voordat ze schade aanrichten.
Adam Brasher, een student die de rol van antioxidanten op vrije radicalen bestudeert, is voorzichtig. Overmatige hoeveelheden van deze stoffen kunnen schadelijk zijn, geeft hij toe, "maar een gematigd niveau is gunstig." Om erachter te komen welk niveau van antioxidanten effectief zou zijn, en of hun bevindingen van toepassing zijn op andere rassen, wordt in nader onderzoek uitgewerkt.
bron
Oxidative stress: the balance between pro/anti-oxidants, and its implications f…