Hondenneus kan warmte detecteren
Er zijn maar twee zoogdieren waarvan we nu weten dat ze het kunnen...
Dat honden fenomenaal kunnen ruiken weten we, hun neus is tot 100 miljoen keer gevoeliger dan de onze. Maar -zo blijkt uit nieuw onderzoek- ze kunnen ook zwakke thermische straling (warmtestraling) waarnemen – zoals de lichaamswarmte van warmbloedige prooien. Dit onderzoeksresultaat helpt uit te leggen hoe honden met een verminderd gezichtsvermogen, gehoor of reuk nog steeds met succes kunnen jagen.
Marc Bekoff, etholoog en expert op het gebied van hondenneuzen, noemt het "een fascinerende ontdekking". "Het biedt nog een andere blik op de sensorische werelden van de hoog ontwikkelde koude neus van honden." Bekoff was overigens niet bij het onderzoek betrokken.
Het vermogen om -zwakke- hittestraling te voelen, is slechts van een handvol dieren bekend: zwarte vuurkevers, bepaalde slangen en één soort zoogdier, de gewone vampiervleermuis, die het allemaal gebruiken om op prooien te jagen.
De meeste zoogdieren hebben naakte, gladde huid op de punt van hun neus rond de neusgaten, een gebied dat het rhinarium wordt genoemd. Maar de rhinaria van honden zijn vochtig, kouder dan de omgevingstemperatuur (ca. 5 graden) en rijk aan zenuwen - dit suggereert een vermogen om niet alleen geur, maar ook warmte te detecteren.
Om het idee te testen, hebben onderzoekers van de Universiteit van Lund en de Universiteit van Eötvös Loránd drie honden opgeleid om te kiezen tussen een warm (31 ° C) object en een object op omgevingstemperatuur, elk op 1,6 meter afstand. De honden konden het verschil tussen deze objecten niet zien of ruiken. (Wetenschappers konden het verschil alleen detecteren door de oppervlakken aan te raken.) Na de training werden de honden getest op hun vaardigheden in dubbelblinde experimenten; alle drie hebben ze met succes de objecten gedetecteerd die zwakke thermische straling uitzenden, zo blijkt uit de publicatie in Scientific Reports .
Vervolgens hebben de onderzoekers de hersenen van 13 honden van verschillende rassen gescand met een MRI-scan, terwijl de honden keken naar objecten die ofwel de omgevingsthemperatuur hadden (neutraal) ofwel een zwakke hitte uitstraalden. De linker somatosensorische cortex in de hersenen van honden, die input vanuit de neus ontvangt en verwerkt, reageerde meer op de warme thermische stimulus dan op de neutrale. De wetenschappers identificeerden een cluster van 14 voxels (een naam voor driedimensionale pixels) in dit gebied in de linker hemisfeer van de hondenhersenen, maar vonden dergelijke clusters aan de rechterkant niet. Ook was er geen enkele reactie in welk deel van de hersenen dan ook op de neutrale stimulus.
Samen tonen de twee experimenten aan dat honden, net als vampiervleermuizen, zwakke hotspots kunnen detecteren en dat een specifiek gebied van hun hersenen wordt geactiveerd door deze infraroodstraling. Ze vermoeden dat honden het vermogen van hun voorouder, de grijze wolf, hebben geërfd, die het tijdens een jacht kan gebruiken om warme lichamen op te snuiven.
Of dit vermogen ook geschikt is voor de jacht op lange afstand, is nog de vraag, hier moet nog vervolgonderzoek voor gedaan worden.