Herfst: waarop moeten we letten?
Hoewel ons de komende week nog zomerse temperaturen zijn beloofd, maken we ons klaar voor het najaar. De herfst is in aantocht, met al z’n schoonheid: lange wandelingen door een kleurrijk bos, natgeregend worden en daarna met een kop warme chocomelk voor de kachel, de honden die die zich uitleven met het vangen van vallende blaadjes. Maar zoals bij elk jaargetijde kent ook de herfst zo z’n aandachtspunten voor hondenbezitters. Dit zijn vooral twee boosdoeners: eikels en paddenstoelen.
Eikels
Nog even en dan zullen parken, bossen en soms ook tuinen bezaaid liggen met eikels. Voor sommige honden het ultieme speelgoed, een cadeautje van de natuur! Ze vinden het vaak prettig om op eikels te kauwen, er mee te gooien of ze zelfs op te eten. Dit alles kent meerdere risico’s.
Behalve dat eikels vast kunnen komen te zitten in het maagdarm-kanaal, een eikel in z’n geheel of meerdere kleine deeltjes die de hond binnen krijgt bij het kauwen op eikels, bevatten eikels ook een stof die voor honden giftig is. De stof tannine (looizuur) die van nature in eikels en eikenbladen voorkomt kan bij honden in grote hoeveelheden de nierfunctie aantasten. Dit kan in het ergste geval nierfalen veroorzaken en tot de dood leiden. In welke hoeveelheid tannine tot problemen leidt is moeilijk vast te stellen omdat niet duidelijk hoeveel een hond binnen krijgt.
Om tannine binnen te krijgen hoeft de hond geen eikels op te eten. Ook het kauwen op eikels zorgt voor tannine die vrijkomt en in het lichaam van de hond kan opstapelen. Bij kleine honden is deze hoeveelheid relatief groter, zij lopen dan ook eerder het risico op nierproblemen bij het kauwen op eikels. Behalve in eikels zit er ook tannine in eikenbladen. Nu zullen de meeste honden dit geen interessant speelgoed vinden, maar het is geen overbodige luxe om een waterbak die buiten staat vrij te houden van eikels en eikenbladen. Ook op die manier kan tannine verspreid worden en in het hondenlichaam opstapelen! De hond betrapt op het kauwen op eikels?
Afhankelijk van de grootte, leeftijd en algehele gezondheid van de hond is er geen reden tot acute paniek, maar alert zijn kan geen kwaad. Licht een dierenarts in als de hond ziek wordt of zich anders gaat gedragen dan normaal. Symptomen van nierfalen zijn onder andere veel drinken en plassen, braken, diarree, vermoeidheid en een slechte eetlust. Na een tijdje is ook gewichtsverlies en uitdroging merkbaar. Maar voor een goede prognose is tijdig behandelen belangrijk.
Een dierenarts kan bij twijfel bloed afnemen en controleren op de nierwaarde. Als de hond een eikel heeft opgegeten is het belangrijk om waakzaam te zijn voor verstopping. De eikel kan, zeker als die in z’n geheel is doorgeslikt, blijven steken in het maagdarmkanaal en een verstopping veroorzaken. Dan kan het nodig zijn om deze operatief te verwijderen voordat het meer schade weet aan te richten aan de maag, dunne darm of dikke darm.
Een verstopping is te herkennen aan het niet willen of kunnen ontlasten, minder of niet meer eten, pijn (een bolle rug kan wijzen op pijn) en onrustig gedrag. Ook hierbij geldt dat een tijdige diagnose belangrijk is. Een dierenarts kan eventueel met behulp van een röntgenfoto achterhalen of iets het maagdarmkanaal blokkeert dat operatief verwijderd moet worden.
Paddenstoelen
De meeste honden zijn gelukkig minder geïnteresseerd in paddenstoelen, maar een waarschuwing is geen overbodige luxe. Nederland kent veel verschillende paddenstoelen die in de herfstmaanden overal lijken te groeien. Niet alleen in bossen en natuurgebieden, maar ook tuinen met wat groen vormen al snel een prima milieu voor paddenstoelen. Afhankelijk van de soort kunnen paddenstoelen zeer giftig zijn voor honden. De symptomen die ze kunnen veroorzaken lopen erg uiteen. Sommigen veroorzaken een nare maar relatief onschuldige hallucinaties terwijl anderen de lever en nieren aantasten of epileptische aanvallen kunnen veroorzaken. Welke soort veilig is en welke niet is moeilijk te bepalen omdat de verschillen groot zijn en sommige soorten erg op elkaar lijken. Het is daarom aan te raden om honden te leren paddenstoelen met rust te laten, en de dagelijkse omgeving zoals de tuin vrij te houden van paddenstoelen. Dit kan het best gedaan worden door de paddenstoelen met wortel en al te verwijderen zodat de kans op teruggroeien kleiner is.
Heeft de hond toch een paddenstoel gegeten? Waarschuw dan een dierenarts en neem het restant van de paddenstoel mee als dat er is, of maak er een foto van. De dierenarts kan daarmee, eventueel met behulp van het gifcentrum, een behandelplan bepalen.
Voorkomen is beter dan genezen
Voor zowel eikels als paddenstoelen geldt dat de beste optie is om de hond te leren ze links te laten liggen, letterlijk! Dit kan op een positieve manier door het commando “nee” aan te leren dat ook gebruikt wordt voor bijvoorbeeld het voedsel weigeren. Leg een brokje op je platte hand binnen het bereik van de hond en zeg “toe maar” waarna hij het brokje mag pakken. Na een keer of drie leg je het brokje weer op je platte hand, maar nu met het commando “nee”. Zodra de hond probeert het brokje te pakken sluit je je hand. Doet de hond netjes een stapje achteruit en staakt hij z’n poging om het brokje te pakken? Dan gaat de hand weer open en zeg je “toe maar!” Als de hond dit begrijpt kan het commando “nee” worden gebruikt als de hond tijdens een boswandeling op zoek gaat naar eikels of paddenstoelen. Uiteraard krijgt hij een veilige, smakelijke beloning als hij luistert en de eikel of paddenstoel laat liggen!