• Waarom je hond maar blijft snuffelen in de kou
  • Waarom je hond maar blijft snuffelen in de kou

Waarom je hond maar blijft snuffelen in de kou

Leestijd
2 minuten
Tot nu toe gelezen

Waarom je hond maar blijft snuffelen in de kou

zo, 12/04/2016 - 21:30

Het rondje om met de hond in fraai, koud vriesweer kost al snel een boel extra tijd. Waar je hond normaal enkele seconden stond te snuffelen, duurt dat nu een veelvoud van die tijd.  Elk graspolletje lijkt een onuitputtelijke bron van lekkere luchtjes, voor je hond althans. Veel hondeneigenaren zullen dit herkennen, maar waarom? Ruikt de kou anders?

Naar de specifieke reden voor dit langere snuffelgedrag is geen duidelijk onderzoek gedaan. Het antwoord moet daarom komen uit het combineren van een paar zake. Laten we eerst eens kijken naar hoe je hond de geuren eigenlijk opsnuift. We weten allemaal dat een hond nu eenmaal veel beter ruikt dan een mens, ruwweg 10.000 tot 100.000 keer beter, ook afhankelijk van het soort hond.

De neus van je hond

Geuren worden -vooral in de neus, opgevangen door speciale orgaantjes, de olfactory receptoren. Een mens heeft er ruwweg 5 miljoen, een hond ca. 220 miljoen. Deze receptoren zijn ook nog eens onderverdeeld in gevoeligheid voor specifieke geuren, dus er zijn heel veel verschillende types. Overigens is "ruiken" bij zoogdieren genetisch een van de grootste gebieden, heel veel genen bepalen de mogelijkheid tot geurherkenning.

Al die geuren worden opgeslagen in de hersenen. Wij mensen hebben daarvoor ongeveer 5% van onze hersenen in gebruik (van het totaal gebruikte deel van de hersenen). Honden daarentegen gebruiken wel 33% van hun hersenen voor opslag van geuren, hetgeen overeenkomt met 40 keer de ruimte van een mens. Bovendien hebben honden, en andere zoogdieren, ook in hun bek nog een reukorgaantje, het Orgaan van Jacobsen. Dit zou vooral niet-vluchtige stoffen kunnen "ruiken", zoals sexferomonen. Je kunt de werking een beetje zien als je hond urine van een andere hond kort oplikt en dan met zijn tong langs het gehemelte gaat. Bewezen is dat als dit orgaan wordt "uitgeschakeld" honden hun sexdrive verliezen.

Honden kunnen bovendien geuren onderscheiden. Simpel gezegd, als wij langs een pan erwtensoep lopen ruiken we iets dat we herkennen als erwtensoep, je hond ruikt (receptafhankelijk) dus alle losse ingredienten, en feitelijk zelfs die weer in onderdelen "opgelost".

Al die verschillende geuren, zeker bij nieuwe geuren, worden in de hondenhersenen opgeslagen, in dat deel wat voor opslag gereserveerd is. Daarom duurt snuffelen ook langer, immers, wij slaan op "erwtensoep", je hond slaat, versimpeld, "worst, erwten, wortelen, selderij, spek, bouillon ...  etc. op. Dat kost nu eenmaal iets meer tijd.

Geuren in de wind

Naast de werking van de neus van de hond moeten we ook kijken naar hoe geuren zich verspreiden. Feitelijk zoals een beetje kleurstof in een glas water. Van boven naar benden, meestromend met (lucht)stromen, en naarmate de geur verder van de bron afkomt lost deze steeds verder op.

Temperatuur en vochtigheid beïnvloeden dit verspreiden. Als de temperatuur naar benden gaat, worden geurmoleculen "dichter", een soort steviger brokken zeg maar. Ze kruipen meer naar elkaar toe in de koude, worden minder "vluchtig". Is het vochtiger, worden de geurmoleculen "gevangen" in het vocht, tussen de watermoleculen, en worden ze dus ook minder vluchtig. Bij koude, vochtige lucht verzamelen geuren zich  dus dichter bij de grond, of zelfs in het vocht op de grond. Voor honden wordt het volgen van een spoor dan juist eenvoudiger. Wordt het echt koud, gaat het vriezen, dan bevriezen de geuren met het vocht op de grond. En dan wordt het voor honden juist veel lastiger om de geur te ruiken, hij is immers niet langer verspreid in de lucht, maar vastgevroren aan blaadjes en gras op de grond. Voordeel is wel dat de geur veel langer bewaard blijft, een spoor kan dus veel langer intact blijven. Vooral in de vroege ochtenden blijven veel geuren, veel uitdagingen voor je hond, dus lang bewaard. Bij warm weer daarentegen vervliegen geuren snel, of stijgen ze op in de warme lucht tot boven het niveau wat je hond kan ruiken.

Herkennen

Neem dan in het snuffelgedrag mee dat een hond zijn "buren" veel beter herkent door de geur dan door zijn zicht. Wij herkennen de buurman aan zijn uiterlijk, en zien aan zijn gezichtsuitdrukking of hij blij of boos is. Je hond ruikt dat aan de geuren, bij voorkeur van de urine. die vertelt hem precies hetzelfde -en meer-  over zijn buurhond. Zelfs of deze ziek is, zin heeft in een robbertje stoeien etc. En dat wil hij ook in de winter weten. Om vervolgens zijn eigen boodschap achter te laten met een flinke straal.  Kortom, voorlopig duren je rondjes nog wel wat langer.