Huismiddeltjes: kamferspiritus
Kamferspiritus is een ouderwets middel dat gebruikt wordt om de huid te verharden. Het wordt met name aangeraden om de voeten in te wrijven als je lange wandeltochten gaat maken. En daarvoor werkt het ook uitstekend.
Het is afkomstig van de kamferboom (Cinnamonum camphora) en wordt gewonnen uit het hout. Het is een stof die transparante, wasachtige kristallen vormt en die daarom moet worden opgelost om te kunnen worden gebruikt.
Dat oplossen wordt gedaan in diverse stoffen. Terpentijn was lange tijd gebruikelijk, tegenwoordig wordt kamfer voornamelijk opgelost in alcohol. Het is ook verkrijgbaar in glycerine, maar voor gebruik op de huid is de oplossing in alcohol de meest geschikte variant.
Kamfer wordt op veel manieren gebruikt, bijvoorbeeld als weekmaker, in mottenballen, als desinfectiemiddel en als middel om te balsemen; kamfer gaat bacteriegroei tegen. Een ander gebruik is dan ook als insectenwerend middel.
Kamfer heeft diverse werkingen maar het meest bekende is huidverharding. Ook als jeukonderdrukker is het bekend: het werkt licht verdovend en daarom is het voor meerdere toepassingen geschikt. Waar wel voor moet worden opgepast is dat er geen inname plaatsvindt: kamfer is namelijk ook giftig. Voor humaan gebruik (65 kilo) is de bovengrens 50 mg en om die reden is het in diverse landen geheel verboden.
Kamfer bij schijndracht en zogende teven
Kamfer wordt in de hondenfokkerij veel gebruikt als middel om het melkpakket van schijndrachtige teven te laten slinken; bij zogende teven wordt het gebruikt om het melkpakket aan het eind van de zoogperiode te laten opdrogen. Maar hoe veilig is dat?
Kamfer geeft bij overdosering diverse gevolgen, en om die reden is het niet toegestaan als middel om in te nemen.
Misselijkheid en verwarring zijn de mildste verschijnselen, maar het is ook een neurotoxisch middel en heeft een aborterende werking. Bij drachtige teven dus absoluut een middel om te vermijden.
Maar hoe groot zijn de risico’s bij schijndracht? Kamfer kan door wondjes en krasjes het lichaam binnendringen en staat om die reden te boek als hepatotoxisch. Dat wil zeggen dat het bij inname de lever kan beschadigen.
Bij zogende teven is er nóg een risico: door krasjes in de huid kan het middel zoals gezegd in de bloedbaan terecht komen en op die manier in de melk. Ook bij de pups kan daardoor leverbeschadiging optreden, die veelal pas later aan het licht komt.
Inname van kamfer kan tenslotte ook leiden tot benauwdheid en hartklachten, in geval van ernstige besmetting met de dood als gevolg. Het middel is neurotoxisch zoals gezegd, en het kan zorgen voor een acute onbalans in het neurologische systeem, met epileptische aanvallen als gevolg.
Het is kortom geen middel om zomaar toe te passen. Wie het toch wil gebruiken doet er goed aan te zorgen dat inname door de hond op welke manier dan ook absoluut onmogelijk is.