Zin en onzin van voedingssupplementen bij gewrichtsproblemen
Gewrichtsproblemen, iets wat we liever niet bij onze honden zien. En als ze er wel last van krijgen, doen we alles en meer om het te verhelpen dan wel zo dragelijk mogelijk te maken. Dierenwinkels en internetsites staan dan ook vol met allerlei voedingssupplementen die zouden helpen… zouden, want wat is er waar van al die mooie verhalen. Voor de bijscholing van Amerikaanse dierenartsen zette een specialist van de CVC, Matt Brunke, een aantal populaire voedingssupplementen op een rij en keek naar de wetenschappelijke informatie over de mogelijke werkzaamheid.
Glucosamine, voluit glucosamine hydrochloride, wordt ook in Europa volop gebruikt. En niet alleen bij honden. Glucosamine hydrochloride is een van de bouwstenen van kraakbeen, en stimuleert ook de aanmaak van kraakbeencellen. Bovendien is glucosamine zonder problemen te gebruiken. Overigens, let wel op dat het om glucosamine hydrochloride gaat en niet om glucosamine sulfaat. Dat laatste wordt weliswaar beter geabsorbeerd, maar er is geen enkel bewijs dat glucosaminesulfaat ook daadwerkelijk in het weefsel terechtkomt als het oraal wordt ingenomen. En iets wat niet op de plek komt waar het nodig is, werkt niet.
Om goed te werken geef je de hond 4-6 weken een dubbele dosis, ca. 15mg/kg hond. En inderdaad, in een dubbelblind onderzoek is gebleken dat glucosamine hydrochloride bij osteoartritis werkt, weliswaar iets trager dan “echte” medicijnen, maar het werkt.(1)
Chondroitine sulfaat (nuwel sulfaat) is ook een bekend voedingssupplement. Het zou enzymen die kraakbeen vernietigen afremmen. Het is wat lastig te prduceren en niet alle varianten worden even gemakkelijk door het lichaam opgenomen. Maar zeker in combinatie met het eerder genoemde Glucosamine is het werkzaam, ongeveer met eenzelfde dosering. Ook remt het ontstekingen bij een beschadiging van een gewricht, zo meent Brunke.
ASU staat voor het bijna onvertaalbare Avocado-Soybean Unsaponifiables. Dit product uit inderdaad Avocado en sojabonen zou kraakbeen beschermen tegen schade die normaal ontstaat bij osteoartritis. Ook zou het hepen de al aangetaste kniegewrichten bij de hond te doen herstellen. Een groeifactor (TGF) in het weefsel zelf zou gestimuleerd worden. 300mg elke drie dagen is de aanbevolen dosering op de verpakking, maar volgens Brunke is een dagelijkse inname gebaseerd op het gewicht van de hond beter. Het effect van ASU komt overeen met NSAID’s, chemische ontstekingsremmers. Maar, net als bij chondroitine en glucosamine duurt het langer voordat het product gaat werken.Een combinatie met deze twee is volgens Brunke aan te raden.
Ook bekend in Nederland en Belgie zijn de Omega-3 vetzuren. Naast effecten op gewrichten zou het ook bij nierproblemen helpen en het immuunsysteem versterken. Alhoewel dat wel erg dosisafhankelijk is, voor aandoeningen aan het gewricht heb je maar liefst vijf keer de hoeveelheid nodig als bij problemen met de nieren. Vis, en dan vooral wildvang-koudwatervis is de grootste leverancier van DHA en EPA (die laatste niet te verwarren met EPO bij wielrenners). Uit tenminste 1 onderzoek bleek dat honden minder NSAID’s nodig hadden die ook EPA en DHA kregen. Lijnzaad biedt te weinig omega-vetzuren om effectief te zijn bij honden.
MSM/DMSO. Bij mensen inmiddels een vaak gegeven product bij gewrichtsproblemen, Bij honden is nog geen wetenschappelijk onderzoek gedaan. Dat wil niet zeggen dat het niet werkt, maar het is simpelweg nog niet beweze Datzelfde geldt eigenlijk voor eierschilmembraan, weliswaar zitten er hoge concentraties glucosamine en chondroitine in, maar of deze stoffen voldoende door het lichaam worden opgenomen om ook werkzaam te zijn is onbekend. In de VS is er inmiddels wel een speciaal voor honden gemaakt product op de markt, Movoflex.
Groenlipmosselconcentraat is ook een bekend middel. Hoe de stof werkt op gewrichten is nog onbekend.Er is in verschillende onderzoeken wel enige werkzaamheid op verberering van de gewrichten aangetoond, maar helaas nog geen voortgaande verbetering bij langdurige toediening. Ook is er verschil in concentraat gewonnen uit wilde mosselen versus gekweekte mosselen.(5).
Boswellia serrata is een extract gewonnen uit bomen. Het zou een effect van een NSAID hebben, en inderdaad is in 2004 een onderzoek gedaan dat duidelijk aangaf dat de ernst van osteoartritis bij honden deed afnemen. Ook pijn en stijfheid namen af, terwijl het gangwerk beter werd. Het was overigens geen dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie, dus die moet nog worden uitgevoerd. (6)
Curcumin is ook regelmatig terug te vinden bij producten tegen gewrichtsproblemen. Volgens een redelijk recent onderzoek (7) zou curcumin inderdaad ontstekingsremmend werken bij honden met gewrichtsontstekingen. Helaas, standaardextracten zoals die verkrijgbaar zijn zijn niet speciaal voor honden gemaakt en worden slecht door honden opgenomen. Tumeric, de grondstof voor curcumin, is zelfs schadelijk voor huisdieren.
Elanden- en hertengeweien zijn in onze streken minder bekend. Hoe het werkt is onbekend, maar uit n onderzoek met hoogkwalitatief hertengewei-poeder bleek dat het inderdaad tot vooruitgang leidde bij honden (8). Overigens, de geweien die je bij de dierenwinkel koopt bevatten uiteraard niet die hoogkwalitatieve werkstof.
Duralactine is wel bij mensen onderzocht. Duralactine wordt gewonnen uit melk. Bij honden is noch de werking noch de dosering onderzocht…
Naast ontstekingsremmende werking worden er ook –natuurlijke- producten voor speropbouw gegeven, om zo de hond sterker te maken. Creatine werkt alleen bij anaerobe activiteit, zoals gewichtheffen. Wie dit aan zijn hond geeft zal dus direct flink met hem moeten gaan sporten voor enig effect. Anders gebeurt er weinig meer dan dat de hond gewoon dik wordt. Voor alle andere –humane- spieropbouwmiddelen, wei-proteine, chromium, dimethylglycine en lecithine, daar is simpelweg geen onderzoek naar gedaan bij honden.
Essentieel is voor iedereen die dit soort natuurlijke producten wil geven aan zijn hond om dit in ieder geval met medeweten van de behandelend dierenarts te doen. Daarnaast is ook van belang dat het om goede, hoogkwalitatieve producten gaat, de aanbiedingsproducten van de lokale natuurwinkel kunnen wel eens meer beloven dan ze bieden.
Onderzoek:
1. McCarthy G, O'Donovan J, Jones B, et al. Randomised double-blind, positive-controlled trial to assess the efficacy of glucosamine/chondroitin sulfate for the treatment of dogs with osteoarthritis. Vet J 2007 174(1):54-61.
2. Boileau C, Martel-Pelletier J, Caron J, et al. Protective effects of total fraction of avocado/soybean unsaponifiables on the structural changes in experimental dog osteoarthritis: inhibition of nitric oxide synthase and matrix metalloproteinase-13. Arthritis Res Ther 2009;11(2):R41.
3. Altınel L, Sahin O, Köse KC, et al. [Healing of osteochondral defects in canine knee with avocado/soybeanunsaponifiables: a morphometric comparative analysis]. Eklem Hastalik Cerrahisi 2011;22(1):48-53.
4. Fritsch DA, Allen TA, Dodd CE, et al. A multicenter study of the effect of dietary supplementation with fish oil omega-3 fatty acids on carprofen dosage in dogs with osteoarthritis. J Am Vet Med Assoc 2010 236(5):535-539.
5. Rialland P, Bichot S, Lussier B, et al. Effect of a diet enriched with green-lipped mussel on pain behavior and functioning in dogs with clinical osteoarthritis. Can J Vet Res 2013;77(1):66-74.
6. Reichling J, Schmökel H, Fitzi J, et al. Dietary support with Boswellia resin in canine inflammatory joint and spinal disease. Schweiz Arch Tierheilkd 2004;146(2):71-79.
7. Colitti M, Gaspardo B, Della Pria A, et al. Transcriptome modification of white blood cells after dietary administration of curcumin and non-steroidal anti-inflammatory drug in osteoarthritic affected dogs. Vet Immunol Immunopathol 2012;147(3-4):136-146.
8. Moreau M, Dupuis J, Bonneau NH, et al. Clinical evaluation of a powder of quality elk velvet antler for the treatment of osteoarthrosis in dogs. Can Vet J 2004;45(2):133-139.
bron