• Leefden mens en hond 1,8 miljoen jaar geleden al samen?
Leestijd
2 minuten
Tot nu toe gelezen

Leefden mens en hond 1,8 miljoen jaar geleden al samen?

Tue, 08/03/2021 - 10:20

Honden zouden ca. 30-40.000 jaar geleden al bestaan hebben, en mogelijk zelfs al gesocialiseerd zijn. Daarover is de wetenschap het redelijk eens. Een nieuwe vondst in de buurt van Dmanisi, in Georgië, zou er op wijzen dat de samenwerking wellicht al een stuk ouder is.  Jachthonden zouden 1,8 miljoen jaar geleden al hebben samengeleefd, min of meer, met de voorouders van de huidige mens.

De homo sapiens, zeg maar ons soort mensen, bestond toen nog niet, die kwam pas een kleine miljoen jaar later. Het gaat hier om de homo erectus, een term die een heel groot aantal ondersoorten aanduidt van onze voorouder, een soort mensachtige die in ieder geval al op twee benen liep. En bij de ondersoort die destijds op de grens van Afrika en Europa woonde (grofweg dan) zijn dus nu de overblijfselen gevonden van een hondachtige, een type jachthond die zich miljoenen jaren geleden in delen van Azië heeft ontwikkeld en vervolgens is gemigreerd naar delen van Europa en Afrika. Eerder bewijs heeft ook aangetoond dat de honden vrij groot waren en waarschijnlijk sociaal gedrag vertoonden, zoals het jagen in roedels. Sociaal altruistisch gedrag (zorg voor anderen in plaats van alleen zichzelf) is waarschijnlijk ook een kenmerk geweest van de homo erectus. Deze sociale kenmerken leiden de onderzoekers af van skeletresten, die laten zien dat zowel bepaalde dieren als ‘mensen’ lang hebben geleefd met aandoeningen die hun mogelijkheden om te jagen, en dus voor zichzelf te zorgen, hadden aangetast. Een duidelijk voorbeeld hiervan is ernstige gebitsproblemen, die bij minder sociale diersoorten tot verhongering en de dood zouden hebben geleid.

Eerder waren er bij Dmanisi al overblijfselen van oude menselijke voorouders gevonden - de oudste die ooit buiten Afrika zijn gevonden. 

De overblijfselen van de hond, waaronder vier skeletten en meerdere schedels, zijn door het team geclassificeerd als behorend tot Canis (Xenocyon) lycaonoides, gewoonlijk de Euraziatische jachthond genoemd. Geschat wordt dat de hond waarschijnlijk ongeveer 30 kg woog. De beenderen suggereren dat het dier langere ledematen had dan moderne jachthonden en zwaarder gebouwd was. De onderzoekers merken op dat de vondst het oudste fossiel is dat tot nu toe in Europa is gevonden en dat het de eerste is die is gevonden op de Dmanisi-site.

De auteurs van het onderzoek stellen dat de overblijfselen van Dmanisi de oudste fossielen zijn van C. (Xenocyon) lycaonoides die tot  nu toe zijn geïdentificeerd. Sommige onderzoekers, waaronder de co-auteurs van de studie, zeggen ook dat C. (Xenocyon) lycaonoides  nauw verwant zou kunnen zijn aan de moderne Afrikaanse wilde hond van vandaag, Lycaon pictus . Als dat klopt, is het nieuwe fossiel het eerste van die specifieke afstamming die ooit in Dmanisi is gevonden.

De onderzoekers weten tot op dit moment nog niet of de Dmanisi-hond thuishoort in het geslacht Canis  naast moderne wolven en gedomesticeerde honden, of binnen het aparte geslacht Xenocyon. Daarom koos het team voor de aanduiding Canis (Xenocyon) , waarbij ruimte werd gelaten voor de mogelijkheid dat de hond tot beide geslachten zou kunnen behoren.

Dat de overblijfselen van mens(achtige) en hond(achtige) vlak bij elkaar zijn gevonden, wil niet zeggen dat het dier al gedomesticeerd was. Maar de onderzoekers merken op dat de nabijheid van de hondenfossielen met de menselijke fossielen suggereert dat ze naast elkaar bestonden en misschien zelfs elkaars voedsel hebben gestolen - moderne (jacht)honden hebben geleerd snel te eten omdat hun prooi vaak wordt gestolen door andere grotere dieren. De vondst suggereert ook dat de twee soorten elkaar blijkbaar hebben ontmoet toen de honden naar het zuiden migreerden, naar het Midden-Oosten en Afrika en de menselijke voorouders naar het noorden, naar Europa en Azië.

 

Foto: wikipedia commons, Mariomassone